КЕЛІСУ КОМИССИЯЛАРЫ ЖӘНЕ ЕҢБЕКТІ ҚОРҒАУ – КҮН ТӘРТІБІНДЕ
Қазақстан Республикасы Еңбек кодексінің 159-бабына сәйкес жеке еңбек дауларын қарау үшін білім беру ұйымдарында кәсіподақ комитеті мен ұйым әкімшілігі өкілдерінен 577 келісім комиссиясы құрылып, қызмет етуде.
Соңғы үш жылда 1356 адам оқудан өтті.
2021-2022 оқу жылында облыс бойынша кәсіподақтың 50 мүшесі еңбек даулары бойынша келісім комиссияларына жүгінді. Барлық өтініштер сот талқылауларына жеткізілмей медиация жолымен шешілді.
2021 жылы көрсетілген құқықтық көмек бойынша жалпы экономикалық тиімділік 334 197177 (үш жүз отыз төрт миллион бір жүз тоқсан жеті мың бір жүз жетпіс жеті теңге) құрады.
«Кәсіптік одақтар туралы» ҚР Заңының 17-бабының 5-тармағына сәйкес кәсіподақ мүшелерінің арасында олардың құқықтық сауаттылығын арттыру, оның ішінде Қазақстан Республикасы Еңбек заңнамасының негіздері бойынша түсіндіру жұмыстарын жүргізу, сондай-ақ еңбек дауларында келіссөздер жүргізе білу дағдыларын дамыту және консенсусқа қол жеткізу кәсіподақтардың негізгі міндеттерінің бірі болып табылады.
Заңның осы нормасын негізге ала отырып және түсіндіру жұмыстарын жүргізу мақсатында 2022 жылғы 14 сәуірде « Еңбек даулары, олардың туындау себептері. Еңбек дауын келісу комиссиясында шешу тәртібі» тақырыбында білім беру ұйымдарының басшыларына, келісім комиссияларының мүшелеріне, кәсіподақ көшбасшыларына арналған оқыту семинарын
«Қазақстандық салалық білім және ғылым қызметкерлерінің кәсіптік одағы» құқықтық жұмыс, еңбекті қорғау және қауіпсіздік бөлімінің басшысы Қыдырбаева Райхан Мамашиқызы және бас маманы Бектабанов Айдарбек Жасұланұлы өткізді.
Келісу комиссиясының жұмысы және оның еңбек дауларын реттеудегі рөлі қаншалықты маңызды екені Қазақстан Республикасы Еңбек Кодексінің 159-бабында көрсетілген:
Жұмыскерлердің немесе бұрын еңбек қатынастарында болған адамдардың, не жұмыс берушінің келісу комиссиясына жүгінуі олардың арасында туындаған жеке еңбек дауын реттеудің сотқа дейінгі тәртібінің міндетті сатысы болып табылады.
Келісу комиссиясында еңбек дауын қарау рәсімін қалай дұрыс және сауатты жүргізу керек, қарау мерзімдері қандай, келісу комиссиясының мүшесі кім бола алады - салалық кәсіподақтың заңгерлері осы және басқа да көптеген мәселелерге тоқталды.
Семинар барысында қатысушылар білім беру мекемелерінің күнделікті тәжірибесінен сұрақтарға толық жауап алды. Семинар соңында қатысушыларға оқудан өткені туралы сертификаттар табыс етілді және облысымыдың белсенді кәсіподақ мүшелері
«Қазақстандық салалық білім және ғылым қызметкерлерінің кәсіптік одағы» ҚБ-нің Құрмет грамоталарымен, Алғыс хаттарымен 14 адам марапатталса, «Білім және ғылым қызметкерлерінің кәсіподағына сіңірген еңбегі үшін» белгісімен 6 адам марапатталды.
Біз бәріміз білім беру мекемелеріндегі қолайлы еңбек жағдайларына жауаптымыз. Еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды қамтамасыз ету – кәсіподақ ұйымдарының басым бағыттарының бірі.
Төтенше жағдай жарияланғаннан бері кәсіподақ ұйымдары коронавирустың таралуын болдырмау үшін алдын-алу шараларын жүргізуде белсенділік танытты. Осы кезеңде қызметкерлердің жұмыспен қамтылу жағдайына, жалақының уақтылы төленуіне, жұмыс берушілердің қашықтықтан жұмыс режиміне жіберілген, амалсыз бос тұрып қалған қызметкерлердің заңды құқықтарының сақталуына мониторинг жүргізілді.
Еңбекті қорғау бойынша 577 техникалық инспектор сайланды және жұмыс істейді. Әрбір білім беру мекемесінде 2328 жұмыс беруші мен кәсіподақ комитетінің өкілдерінен тұратын өндірістік кеңестер құрылып, қызмет атқаруда.
Күннің екінші жартысында «Еңбекті қорғау жөніндегі үздік техникалық инспектор-2022» республикалық конкурсының облыстық кезеңінің жеңімпаздары мен жүлдегерлерін марапаттау рәсімі өтті.
Байқау қатысушыларын марапаттау екі топта - жалпы орта және мектепке дейінгі білім беру, сондай-ақ жоғары және ТжКБ техникалық инспекторлар арасында өткізілді.
Орта және мектепке дейінгі білім беру ұйымдары арасында үшінші дәрежелі дипломмен Железин ауданы №2 ЖОББМ еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспекторы Анна Викторовна Шестопалова марапатталды;
Екінші орында - Ақсу қаласының "Асыл бөбек" мамандандырылған балабақшасының техникалық инспекторы Бейсенова Айгүл Серікқызы.
Павлодар ауданы Кеңес негізгі жалпы білім беру мектебінің техникалық инспекторы Фазылзянов Мансұр Талғатұлы облыстық байқаудың бірінші орын иегері атанды.
Байқаудың бас жүлдесіне Тереңкөл ауданы №2 ЖОББМ еңбекті қорғау жөніндегі техникалық инспекторы Әнуар Дауленұлы Джумалинов ие болып, республикалық кезеңге жолдама алды.
ТжКБ және жоғары білім беру ұйымдары арасында Павлодар педагогикалық университетінің техникалық инспекторы Светлана Николаевна Клименко бірінші орынға ие болды.
Конкурстың республикалық кезеңіне екінші топтан Гран-при иегері Батталов Кайрат Габдулхаирұлы (Ертіс ауданының аграрлық – техникалық колледжінің техникалық инспекторы) жіберіледі.
Конкурс еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғаудың ішкі бақылауын жүзеге асырудың тиімділігін арттыруға, өндірістік жарақаттану мен кәсіптік ауруларды төмендетуге, кәсіподақ ұйымдарының еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғау мәселелеріндегі рөлін арттыруға бағытталған - бұл міндеттер күн сайын шешімін табуда.
Конкурстың екінші жағы-бұл үздік техникалық инспекторлардың тәжірибесін жинақтау және тарату, техникалық конкурстардың қызметін моральдық және материалдық ынталандыру. Бүгінгі іс-шара осы міндетті толығымен орындады.
Жеңімпаздар мен жүлдегерлерді жеңістерімен және еңбек қауіпсіздігі мен еңбекті қорғауды қамтамасыз ету бойынша өз ұжымдарындағы сіңірген еңбегінің жоғары бағалануымен құттықтаймыз.
Г.Джаркенова,
Павлодар облыстық ұйымының құқықтық мәселелер жөніндегі бас маманы.
-------------------------